Magnes neodymowy - cóż to takiego?

Wynalezione pod koniec minionego stulecia magnesy neodymowe są od 2009 roku najmocniejszym dostępnym typem magnesu stałego. Ich siła, mały wymiar i niewielki koszt zapewniły ogromny postęp technik audio, w budowie napędów elektrycznych i wielu innych zakresach.
Magnesy neodymowe wykonane są ze stopu zwanego NdFeB - neodym, żelazo i bor. Przynależą do magnesów metalowych wyprodukowanych z pierwiastków ziem rzadkich. Porządek elektronów w pierwiastkach ziem rzadkich umożliwia im produkować mocne pola magnetyczne. Pierwiastki ziem rzadkich są cenne, jednak magnetyczne pola są tak silne, że daje się produkować wyjątkowo małe magnesy, a przecież drobniejsze magnesy są w końcowym bilansie tańsze.
Podobnie jak w charakterystyce pozostałych mocno magnetycznych materiałów, magnesy neodymowe są łamliwe, zatem dodaje się im dodatkową osłonę przeciwrdzewną z trwalszego metalu, takiego jak nikiel, bądź bardziej plastycznego surowca, takiego jak plastik.
Obecnie magnesy neodymowe występują w bogatych klasach mocy od najniższej N24 do N55. Magnes N45 będzie miał pole 1,25 Tesli. Przybliża się to zatem do skuteczności magnetycznej leczniczych urządzeń do rezonansu magnetycznego, które wymagają szczególnego, wolnego od metalu lokum. Maszyny te wykorzystują magnesy, które pracują z energią mniej więcej 3 Tesli.
Wszelkie wyroby ferromagnetyczne tracą przydany magnetyzm w efekcie ogrzewania; temperaturę, w jakiej tracą macierzysty magnetyzm, nazywa się Punktem Curie. Magnesy neodymowe gubią swoją wytrzymałość w szczycie temperatur od 80 oC do 230 stopni C i jest to zależne od gatunku magnesu. Wprawdzie skrajna temperatura jest większa niż temperatura pokojowa (25 oC), jest wszak niższa niż w wypadku wielu innych produktów magnetycznych.
Magnesy neodymowe pozwoliły na powstanie profesjonalnych słuchawek dousznych. Żeby miniaturowa wkładka słuchawkowa wykorzystywała właściwą moc, aby dźwięk brzmiał doskonale, magnesy w przetwornikach audio żądają silnego pola magnetycznego. Wprawdzie douszne słuchawki istniały przed magnesami neodymowymi, nie wystarczały jednakże do odsłuchu o doskonałej klasie. Niewielki gabaryt i doskonała wyrazistość oddawanego dźwięku dousznych wkładek przyczyniły się do sukcesu odtwarzacza MP3.
Niemało wdrożeń neodymowego magnesu wymyślili Hobbyści. Są wykorzystywane choćby do sprzęgów w modelowych wagonach kolejowych oraz w napędach elektrycznych, które wymieniają silniki spalinowe w projektach samolotów, łodzi i samochodów. Rzekomo to modelarze wpadli na praktyczny koncept, żeby przymocowane do półki w warsztacie magnesy służyły jako trzymaki do narzędzi.
Mocniejsze rodzaje magnesów neodymowych tworzą pewne zagrożenia, o których trzeba powiedzieć. Dwa magnesy mogą przybliżyć się wzajemnie z wystarczającą mocą, by się roztrzaskać czy nawet złamać palce, gdy dłoń będzie akurat na linii ich przybliżania. Gdy dochodzi do połknięcia, dwa magnesy potrafią ścisnąć przewód pokarmowy, sprawiając ból , a przede wszystkim mocne obrażenia. Intensywne pola magnetyczne potrafią zakłócać działanie rozruszników serca. Są również odpowiednio mocne, by usunąć dane z nośnika na przykład z paska magnetycznego karty kredytowej lub z dysku. Okazalsze magnesy neodymowe nie powinny być przesyłane drogą powietrzną gdyż mogą zakłócać działanie urządzeń nawigacyjnych samolotu.